Với diện tích mặt nước ngọt khoảng 600.000 ha và hệ thống sông ngòi chằng chịt, nguồn nước dồi dào là điều kiện tốt cho Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) được xem là nơi có tiềm năng rất lớn cho nghề nuôi trồng thủy sản nước ngọt. Hiện nay, sự chuyển dịch cơ cấu sản xuất nông nghiệp đã góp phần làm tăng diện tích nuôi, năng suất, sản lượng và giá trị kinh tế. Mô hình kết hợp giữa nuôi thủy sản và trồng lúa đã dần trở nên phổ biến ở các tỉnh ĐBSCL. Trong đó, tôm càng xanh là một đối tượng nuôi rất được quan tâm vì đây là loài tôm có kích thước lớn, hàm lượng dinh dưỡng cao, thịt thơm ngon, dễ chế biến, được nhiều người trong nước cũng như trên thế giới ưa chuộng, góp phần nâng cao giá trị sản xuất, đa dạng hóa đối tượng nuôi và tạo thêm nguồn hàng xuất khẩu cho cả nước. Tôm càng xanh được nuôi tập trung nhiều ở các tỉnh An Giang, Đồng Tháp, Vĩnh Long, Bến Tre và Cần Thơ.
Nuôi tôm càng xanh toàn đực đã cải thiện đáng kể về tốc độ tăng trưởng, hệ số thức ăn, tỷ lệ sống, cỡ tôm đồng đều hơn, năng suất và lợi nhuận cao hơn so với mô hình nuôi tôm giống bình thường. Ngoài ra, tôm càng xanh phát triển đồng loạt, người nuôi có thể thu hoạch cùng một lúc với sản lượng lớn vào cuối vụ nuôi nên tiết kiệm được công lao động. Bệnh cạnh đó, vùng nuôi tôm càng xanh chuyên có thể cung ứng một lượng lớn tôm càng xanh phục vụ cho chế biến xuất khẩu, mở rộng thị trường tiêu thụ tôm càng xanh và nâng cao giá trị sản phẩm. Mặt khác, con giống tôm càng xanh toàn đực được chọn lựa nghiêm ngặt, xuất xứ nguồn gốc rõ ràng và được kiểm dịch trước khi xuất bán cho các hộ nuôi nên đảm bảo được điều kiện nuôi thủy sản theo tiêu chuẩn an toàn thực phẩm. Song song đó, thách thức lớn nhất trong quá trình nuôi tôm càng xanh luân canh trên ruộng lúa là sự biến động của yếu tố môi trường, điều kiện chất lượng nước, con giống và kỹ thuật nuôi. Năm qua, dưới ảnh hưởng của hiệu ứng El – Nino, nắng nóng kéo dài, các nước thượng nguồn xây đập thủy điện trên sông Mekong làm cho lưu lượng nước trên sông Hậu giảm, lượng nước lũ nội đồng giảm dẫn đến nghề nuôi tôm càng xanh gặp nhiều khó khăn. Một trở ngại khác là sự phân đàn khi nuôi chung tôm đực và tôm cái cũng làm cho năng suất nuôi giảm, người nuôi phải thu tỉa tôm trứng và sản lượng thấp chủ yếu cung cấp cho thị trường tiêu thụ nội địa. Đối với mô hình nuôi tôm theo phương pháp truyền thống, mật độ nuôi từ 8-10 con/m2, năng suất bình quân 800-1.000 kg/ha, người nuôi thu được lợi nhuận từ 30-40 triệu đồng/ha. Đối với mô hình nuôi tôm càng xanh toàn đực sản xuất theo công nghệ Isreal, mật độ nuôi bình quân 7 con/m2, năng suất bình quân 1,2 tấn/ha, lợi nhuận bình quân 70 triệu đồng/ha. Chi phí đầu tư bình quân từ 110-160 triệu đồng/ha (đối với tôm toàn đực giá thành bình quân 135.000 đồng/kg). Thị trường tiêu thụ tôm càng xanh hiện nay chủ yếu là thị trường nội địa. Tôm càng xanh được thương lái thu gom dưới dạng tôm sống bán cho thị trường trong ngoài thành phố và xuất bán cho các chợ đầu mối ở thành phố Hồ Chí Minh. Năm 2016, các tỉnh lân cận (Kiên Giang, Bạc Liêu) mở rộng diện tích nuôi tôm càng xanh vào thời điểm thu hoạch, giá bán tôm càng xanh dao động từ 170–200 nghìn đồng/kg (giảm 50 nghìn đồng/kg so với cùng kỳ).
Hướng tới, Cần Thơ tiếp tục đề xuất phía tập đoàn Tiran Shipping hợp tác trong việc thực hiện sản xuất con cái giả phục vụ phát triển sản xuất giống tôm càng xanh toàn đực cung cấp cho ĐBSCL, quy hoạch phát triển nuôi tôm càng xanh đến năm 2020 là 60 ha (5 ha nuôi chuyên và 55 ha nuôi luân canh tôm lúa) sản lượng 40 tấn/năm, và diện tích đến năm 2030 là 100 ha (10 ha nuôi chuyên và 90 ha nuôi lân canh tôm lúa) với sản lượng 80 tấn/năm. Thành phố Cần Thơ phát triển nuôi tôm càng xanh theo quy hoạch, mở rộng diện tích nuôi ở các vùng có nguồn nước cấp, gần các sông, kênh rạch lớn đảm bảo được chất lượng nước cho tôm tăng trưởng. Đầu tư công nghệ sản xuất giống, đổi mới công nghệ nuôi, công nghệ chế biến tôm càng xanh. Tăng cường đầu tư, nâng cấp cơ sở hạ tầng cấp thoát nước phục vụ nuôi tôm càng xanh nhằm ứng phó với biến đổi khí hậu. Phát triển nuôi tôm theo tiêu chuẩn an toàn thực phẩm, bảo vệ môi trường.
Tình hình nuôi tôm càng xanh ở thành phố Cần Thơ, Nguồn: Phòng Nuôi trồng Thủy sản-Chi cục Thủy sản thành phố Cần Thơ.
]]>